logo

OTİZM (1) (Otizm Spektrum Bozukluğu)


Gülsüm Ceylan
gulsumcansiz1@hotmail.com

Son dönemde sosyal medya ve televizyon programlarında otizm farkındalığını artırmaya yönelik birçok program ele alınmıştır. İnsanlar bu sayede otizm hakkında daha çok bilgi sahibi olmaya yöneltilmiştir. Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel bir bozukluktur. Otizmin, beynin yapısını ya da işleyişini etkileyen bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı tahmin edilmektedir. Bu metinde otizm spektrum bozukluğu için kullanım kolaylığı nedeniyle otizm terimi kullanılmıştır.
Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir?
Çocuğunuzda aynı yaştaki diğer çocukların davranışlarından farklı davranışlar gözlüyorsanız kaygılanmanız oldukça normaldir.
Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı, DSM 5 tanı ölçütleri dikkate alınarak uzman gözlemi ve aileden alınan bilgilerle uzmanlar tarafından konabilir.
Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayımlanan DSM, hem çocuklar, hem de yetişkinlerde görülen tüm psikiyatrik bozuklukları kapsar. DSM el kitabında bu bozuklukların nedenleri, görülme yaşı ve cinsiyet gibi özelliklere ilişkin istatistikler, bozuklukların gelişimine ilişkin öngörüler ile sağaltım önerileri de yer almaktadır. DSM sistemi ülkemizde psikiyatri uzmanları tarafından tanı koyma sürecinde yaygın olarak kullanılmaktadır. DSM 5 tanı ölçütleri aşağıda yer almaktadır.
Toplumsal İletişim Ve Etkileşim
§ Olağandışı toplumsal yaklaşım ve karşılıklı konuşamama,
§ İlgilerini, duygularını paylaşamama,
§ Toplumsal etkileşimi başlatamama ya da toplumsal etkileşime girememe,
§ Toplumsal-duygusal karşılıklılık eksikliği,
§ Sözel ve sözel olmayan bütünsel iletişim yetersizliği,
§ Göz iletişimi ve beden dilinde olağan dışılıklar ya da el – kol hareketlerini anlama ve kullanma eksikliği
§ Yüz ifadesinin ve sözel olmayan iletişimin hiç olmaması,
§ Toplumsal etkileşim için kullanılan sözel olmayan iletişim davranışlarında eksiklikler,
§ Değişik toplumsal ortamlara göre davranışlarını ayarlama güçlükleri,
§ Hayali oyunu paylaşma ya da arkadaş edinme güçlükleri,
§ Akranlarına ilgi göstermeme,
§ Akranlarıyla etkileşim kurma, etkileşimlerini sürdürme ve ilişkilerini anlama eksiklikleri
Kısıtlı, Yineleyici Davranışlar
§ Basmakalıp ya da yineleyici motor eylemler,
§ Yineleyici ve basmakalıp nesne kullanımı ve konuşma (oyuncakları, nesneleri sıraya dizme, ekolali / yankılama, kendine özgü deyişler vb.),
§ Aynılık konusunda direnme,
§ Değişikliklere karşı esneklik göstermeme,
§ Törensel/ritüel sözel ve sözel olmayan davranışlar (örn. küçük değişiklikler karşısında aşırı sıkıntı duyma, geçişlerde güçlükler yaşama, törensel selamlama davranışları, hep aynı yoldan gitme isteği ve aynı yemeği yemek isteme vb.),
§ Yoğunluğu ve odağı olağandışı olan, ileri derecede kısıtlı, değişiklik göstermeyen ilgi alanları (Alışılmadık nesnelere aşırı bağlanma ya da bunlarla uğraşıp durma, ileri derecede sınırlı ya da saplantılı ilgi alanları vb.),
§ Duyusal girdilere karşı çok yüksek ya da düşük düzeyde tepki gösterme veya çevrenin duyusal yanlarına olağandışı bir ilgi gösterme (Ağrı / ısıya karşı aldırmazlık, özgül birtakım seslere ya da dokulara karşı tepki gösterme, nesnelere aşırı dokunma ve koklama vb.)
Belirtilerin 3 Yaştan Önce Görülmesi:
Belirtiler erken gelişim (0 – 3 yaş) döneminde başlamış olmalı,
Toplumsal Belirginlik:
Belirtiler, sosyal alanlarla ilgili ya da diğer önemli işlevsellik alanlarında klinik açıdan belirgin bir bozulmaya neden olmalı,
Toplumsal İletişim Beklenenin Altında:
Toplumsal iletişim genel gelişim düzeyine göre beklenenin altında olmalıdır. (Sürecek….)

Share
290 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

7+1 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • Bazı Aileler Problem Çözmez

    23 Mart 2024 Köşe Yazıları

    Aile birlikte güçlü bağlarla yaşamı sürdürmek olsa da bazı ailelerde aile üyeleri birbirlerine destek olmaz. Hayat problemlerin çok kolay oluşabileceği eğer gereken zamanda bakılırsa kolay da çözümleneceği bir yerdir. Nasıl bir hastalığın büyümesini ilk zamanlar fark edip önlem alabiliyorsak hayatımızdaki diğer problemler için de buna başvurmak önemlidir. Aileye, sorunları çözme noktasında ilk sorumluluğu veririz çünkü çocuklar korunmaya muhtaçtır. Çocuklukta üstesinden gelemeyeceğimiz bir durumu yetişkinlikte gücümüz olsa dahi başarılmayacak ...
  • HAYALİMİZ YİNE Mİ BOŞA ÇIKACAK?

    20 Mart 2024 Köşe Yazıları

    Yerel seçim için son duraktayız. Kimin, yani hangi partinin adayının seçileceği tabi ki merak konusu. Hangi adaya ya da adayın yakınına sorarsanız “biz kazanacağız” diyor. Gönül ister ki, kim kazanırsa kazansın sonuçta yıllardır yetim çocuk gibi garip kalan Vezirköprü'yü canlandıracak, heyecanlandıracak bir belediye başkanı lazım. Peki, hangi adayda beklenen vizyon var? Bu yorumu Vezirköprülü seçmenin sağduyusuna bırakmak zorundayız. Bizim başlıca hayalimiz, savaş kalıntısı, kendi haline terk edilmiş, enkaz görüntüsünden kurtaracak, cesur, ...
  • Seçim geldi, vaatler de..

    20 Mart 2024 Köşe Yazıları

    Yerel seçimlerde çok alışık olunmadığı biçimde çalışan Bakanlarımızdan gelen vaatler içerisinde Vezirköprü'nün yer almasını beklemezdik aslında. Seçim dönemleri her zaman vaatlerin önde gittiği dönemler olmuştur. Vezirköprü'deki son yerel seçimlerde özellikle bazı adaylarda bunu göremesek de, bazı adaylarda, diğer yerlerde ve bir de bakanlık seviyesinde vaat görebiliyoruz. Vaatlerin yapılması için değil sadece, birçok vaadin yıllarca dillendirilmesine karşın yapılmadığını görecek yaşlara geldik. Vezirköprü'de yaşayıp bunu görmeyen de kalm...
  • OKUYUCU MEKTUBU: Oylarımız bir dönemi daha belirleyecek.

    16 Mart 2024 Genel, Gündem, Köşe Yazıları

    Değerli genç kardeşim; Yerel seçimler yaklaştı, adaylar sahada.. Bizden oy var, bizden koltuk var, bizden maaş var, Bizden itibar bizden alkış var.. Peki ya bize ne var? Bize yine anne babadan ayrı aylarca çalışmak mı var? Bergen şarkılarını yeterince ezberlemedik mi? Bize yine Havza'ya yapılan yatırımların büyüklüğünü yorumlamak mı var? Bize yine sağ olsun kahvede boş sandalye mi var? Bize yine filozofluk mu var; düşünüp düşünüp var olacağız? Yıl 2024 bize 80'lerin nostaljisi mi var? Hala Vezirköprü sokaklarında gençler sigortalı iş...