logo

Dolaylı öğrenme, dolaylı duygu


Duygu Ceylan
duygu.ceylan.pd@gmail.com
İnsanlar başkalarının davranışlarından öğrenen, diğerlerini gözlemleyen kısaca sosyal öğrenen bir varlıktır. Ayrıca diğerlerinin duygularından da etkilenir. Diğerlerinin yaşantılarından öğrendiklerimiz dolaylı öğrenme diğerlerinin duygularını hissetmemiz dolaylı duygudur.
Sosyal öğrenme ile çalışan Bandura, okul öncesi çocuklarıyla yaptığı deneyde saldırgan tepkileri izleyen çocukların izlemeyenlere göre saldırgan tepkiler verdiğini gözlemledi.
Hatta son zamanlarda çokça konuştuğumuz bir konu olan şiddet içerikli oyunlar oynayan çocuklarda da oyunda gördüklerini taklit ettikleri daha agresif davranışlar sergiledikleri görülmüştür.
Dolaylı öğrenmede kendi yaşantılarımız sınırlıdır. Bir başkasının yaşantısından nasıl tepkiler verdiğini nasıl sonuçlar aldığını görür ve ona göre kendi hayatımız için önlem alırız. Aynı zamanda o insanların neler hissettiğini de gözlemler onun duygularını da dolaylı olarak yaşarız.
Ayna nöronlar dediğimiz nöronlar sayesinde bir ortama hangi duygu hakimse o ortamda o duyguya sahip olmamız çok da zor değildir.
Diğerlerinin özellikle olumsuz duygularını almak aslında o kadar kolay bir şey değildir. Kendi duygularımızla davranışlarımızı seçebiliriz ama bir başkasının olumsuz duygularıyla ne yapacağımızı bilemeyiz.
Burada daha çok koruma daha çok önlem alma çıkarımlar yapma devreye girer.
Medya en iyi sosyal öğrenme araçlarından biridir. İnsanları olumsuz yaşantılar, olumlu yaşantılardan çok daha fazla etkilediğinden olumsuz örneklere çok fazla rastlarız.
Hatta fazla rastlarız biraz masum oldu, genellikle izlediğimiz çoğu dizi, film program o kadar berbat konuları işliyorlar ki.. Bu olayları normal bir ortamda dinlemek bile zorken müzik, efekt, ağlamalar duygu geçişleriyle resmen içimizi dağlıyorlar.
Haftanın birkaç günü 5 yıl boyunca bu tarz şeyler izlediğimizi düşünelim. Dünyayı nasıl algılarız.
Olumsuzu görerek olumluyu öğrenemeyiz. Olumsuzu görerek tehlikeden korunamayız. İnsan zaten tehlike anında uyarılan harekete geçen bir varlıktır.
Kendi hayatımızı daha sağlıklı yaşamak için kimlerden neler öğreneceğimizi hangi duyguya ne kadar maruz kalmak istediğimizi seçebiliriz.
Bazı insanları rol model alabiliriz. Bazı olumsuz yaşantıları da gerçeğimiz haline gelmeyecek sürece zaman zaman izleyebiliriz. Duygularımızdan sorumluyuz.
Diğerlerinin yaşantılarından öğrenmek, öğrenme için kestirme bir yol olsa da kendi yaşantılarımızdan öğrenmek, farklı bir yol izlemek yani doğrudan öğrenmek de bir yoldur.
Belki siz bir başkasının model alabileceği kendi yaşantınızı dolaylı öğreten biri olursunuz.

Share
751 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

2+2 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • Doğum sonrası depresyonu

    18 Mayıs 2024 Köşe Yazıları

    Gebelik sürecinde ve çocuk doğduktan sonra kadınlar; fiziksel ve duygusal olarak birçok değişim yaşamaktadır. Bu değişimler kadınlarda duygu durum dengesizlikleri yaşamalarına neden olmaktadır. Özellikle doğumdan ilk altı haftalık süreçte (bu süreç ortalamadır kişiden kişiye daha kısa veya uzun süre olabilir) kadın bedeninin hamilelik öncesi haline dönmesi dediğimiz lohusalık dönemi yaşanır. Bu dönemde yaşanan ruhsal sorunlar anne sağlığı başta olmak üzere; anne bebek bağlanmasını, eşlerin birbirleriyle ilişkisini, aile içi rolleri ve bebek sah...
  • AKIL YOLUNA ÇAĞRI

    15 Mayıs 2024 Köşe Yazıları

    Biz halk olarak, Vezirköprü'de kendi sorunlarımıza çözüm üretmeliyiz.. Ama nasıl?.. -Atanmış idareciler kendine bağlı kurumları çalıştırmalı.!.. -Atanmış, seçilmiş tüm kurumların koordinesini sağlamalı.!.. -Görevini yerine getirmeyen olursa (onlara gücü yetmezse) onları kamuoyunda aforoz etmeli.!.. -İşler yukarıdan ilçeye büyük adamlar gelince koşarak protokolde yer almakla bunlar olmaz.!.. -Zaman harcayıp ilçenin yapılması gereken işlerini rapor ederek sürekli gündemde tutmalıdır.!.. Bunlar yurdunu ve o yurtta yaşayan insanları seven ins...
  • Sayın Vali Tavlı, bu işi siz çözersiniz!

    15 Mayıs 2024 Köşe Yazıları

    İlçenin başarılı etkinlikleri Kunduz Güreşleri olsun, offroad olsun ya da Turizm Bölgesi Şahinkaya Kanyon'u olsun İlçe ekonomisine ne kadar gelir katıyor? Samsun Valisi Orhan Tavlı'nın turizm konusundaki tecrübelerini Vezirköprü'nün turizmden gelir elde etmesi için kullanmasını bekliyoruz. Vezirköprü geçtiğimiz hafta önemli etkinliklere sahne oldu. Bu etkinlikler ilçe tanıtımı için önemli yer tutuyor. Gerek bölgede, gerekse Türkiye ve dünyada tanınmak, Vezirköprü için de önemli tabi. Bu etkinlikler içinde Türkiye Offroad Şampiyonası'nın 1...
  • Dürtüsel Davranışın Psikolojisi

    11 Mayıs 2024 Köşe Yazıları

    Dürtü, fizyolojik veya ruhsal dengenin değişmesi sonucu ortaya çıkan ve canlıyı türlü tepkilere sürükleyebilen içsel gerilim olarak tanımlanır. Kaynağını duygulanımlardan alır. Normal bir davranış olarak görülebileceği gibi ruhsal hastalıkların bir parçası da olabilir. Dürtüsellik günlük hayatta sıkça karşılaştığımız ve çoğunlukla yönettiğimiz bir durumdur. Örneğin hava güzeldir dışarı çıkmak isteriz ve çıkarız. Hava güzeldir ama içerde yapacak işlerimiz vardır, işleri erteleyebilirsek erteleriz erteleyemezsek gün sonu veya hafta sonu dışarıda...