Son Dakika

HaberMatik V3.2

logo

Duygu Ceylan
11 Mayıs 2024
Köşe Yazıları

Dürtüsel Davranışın Psikolojisi


Duygu Ceylan
duygu.ceylan.pd@gmail.com
Dürtü, fizyolojik veya ruhsal dengenin değişmesi sonucu ortaya çıkan ve canlıyı türlü tepkilere sürükleyebilen içsel gerilim olarak tanımlanır. Kaynağını duygulanımlardan alır. Normal bir davranış olarak görülebileceği gibi ruhsal hastalıkların bir parçası da olabilir.
Dürtüsellik günlük hayatta sıkça karşılaştığımız ve çoğunlukla yönettiğimiz bir durumdur. Örneğin hava güzeldir dışarı çıkmak isteriz ve çıkarız. Hava güzeldir ama içerde yapacak işlerimiz vardır, işleri erteleyebilirsek erteleriz erteleyemezsek gün sonu veya hafta sonu dışarıda geçireceğimiz bir gün planlarız. Dürtüsel davranan insanlar için ise ertelemek oldukça zordur .
Dürtüsel olduğumuzda, hemen harekete geçeriz, davranışın sonucunu hesaba katmayız. Kısa süreli faydalı olan, uzun süreli faydalı olana tercih edilir. Özellikle çocukluk döneminde sınırlandırılmamış bireyler duygu ve davranışlarını kontrol etmekte, sınırlandırmakta ya da ertelemekte zorlanabilirler. (Sınır koymanın sağlıklı olduğundan bahseder ve önemini çokça vurgularız, sınır koymak otoriter davranmak değildir). Erkeklerde kadınlara göre üç kat daha fazla dürtüsellik olduğu görülmüştür.
Dürtüsellikle ilgili problem yaşayan insanlar, ders alma, sonuçtan ders çıkarma konusunda başarısızdırlar. Benzer bir olayda dahi tekrar dürtüsel davranıp aynı olumsuz sonucun oluşmasına neden olabilirler. Çünkü o esnada ortaya çıkan harekete geçme gerilimini kontrol etmekte zorlanırlar.
Kendilerine, bekleme ve durumu anlama fırsatı tanımadıklarından; ilişkilerini zora sokacak davranışlarda bulunurlar. Kendilerini riske atarlar.
Ruhsal bozukluklar tanı kitabında dürtü denetimi ile ilgili kısmın alt başlıklarında; karşıt gelme, karşıt olma, aralıklı patlayıcı bozukluk, davranım bozukluğu alt başlıkları bulunur. Yapılan çalışmalar bazı psikolojik rahatsızlıklar yaşayan bireylerin dürtüsel davrandıklarını da ortaya koymuştur. Örneğin depresyon yaşayan birey kısa süreli iyi hissetmek için bağımlılık oluşturabilecek davranışa başvurabilmektedir. Dürtüsellik aynı zamanda dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin de belirtilerindendir.
Burada hayatımızda yaşadığımız diğer önemli sorunlardan biri olan ertelemeye de dikkat çekmek gerekir. Dürtü sorunu yaşayan birisinin ihtiyacı olan şey davranışa geçmeyi biraz ertelemektir. Erteleme davranışını olumsuz olarak görürüz ama dürtüsellikte bize fayda sağlar. Özellikle psikolojide, bir kavram kendi başına sadece olumsuz olarak değerlendirilemeyebilir. Bu durum psikolojik desteği kişiye özel kılar.
Dürtüsellik probleminin hayatımızı sürekli olumsuz etkileyen tarafını psikolojik destek alarak kolaylaştırabilirsiniz. Özellikle bilişsel davranışçı terapi yöntemi bu konuda faydalı olmaktadır. Sadece ilaç kullanıp psikoterapi kısmını atlarsanız hayatınızın diğer dönemlerinde tekrar aynı sorunu yaşamanız mümkündür.
Sağlıklı günler dilerim.

Share
1072 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

7+7 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI


  • Duygu Ceylan

    Bedenimizi Algılama Şeklimiz Hayatımızı Nasıl etkiler?

    08 Kasım 2025 Köşe Yazıları

    Bedenimiz dünyayla kurduğumuz somut iletişim aracımızdır. İnsanın gelişim dönemleriyle birlikte, beden algısının beslendiği noktalar da değişir. Bebekler ağız yoluyla dünyayı anlamaya çalışırlarken, bebeklikten çocukluğa geçişte artık anneden bağımsızlaşma sürecimizde tuvalet alışkanlığını kazanarak devam ederiz. Çocuklukta kendi bedenimizi algılama şeklimiz yakın çevremizin bize yönelik ilgisiyle şekillenir. Yani yakın çevre bizi eleştirmiyorsa biz de kendi bedenimize karşı eleştirel olmayız. Ergenlikte bedeni algılama şeklimiz daha popüler ol...

  • Göktan Tek'er

    İnsafa davet ediyorum

    05 Kasım 2025 Köşe Yazıları

    Büyükşehir Belediye Meclisi'nde verilecek kararlardan önce Meclis üyelerinin, partilerinin o ilçelerdeki ilçe başkanları ve yönetim kurulu üyelerine sorarak kararlarına yön vermeleri ilçelerin kesinlikle daha çok hayrına olacaktır. Geçtiğimiz haftaki Samsun Emniyet Müdürlüğü'nün nazım ve uygulama imar planlarına itirazını da ele aldığım yazıdan sonra konuyla ilgili olarak görüşlerini aktarmak için çok sayıda okuyucumuz Gazetemize geldi. Konuda eksik olarak ele aldığım bir noktayı da hatırlatmak gereği duydum. Özellikle Samsun Büyükşehir Bele...

  • Duygu Ceylan

    İnsan Kişiliğinin Üç Bölümü

    01 Kasım 2025 Köşe Yazıları

    İnsanlar kişilerarası ilişkilerde bu üç role girebilirler. 1. Anne-baba rolü 2. Çocuk rolü 3. Yetişkin rolü Sağlıklı bir insan bu üç rolde de yerine göre bulunabilir. Bu rollere daha detaylı bakalım. Anne baba yani ebeveyn rolünde kişiler koruyucu veya eleştirel tutuma sahip olabilirler. Hepimiz anne babamızın seslerini içimizde taşırız. Aileler çocuklarını yetiştirirken onları hem korumak hem de onların becerilerini geliştirmek durumundadırlar. Bu süreçte çocuktan daha iyisini yapma beklentisinin fazla olması aileyi eleştirel bir tutuma s...

  • Göktan Tek'er

    Cumhuriyet kutlu olsun!

    29 Ekim 2025 Köşe Yazıları

    Emniyet Müdürlüğü binasının ana yol üzerinde bir alana yapılmasının daha doğru bir karar olacağını, Hükümet Konağının da Belediye binasından çok uzağa götürülmemesi, mevcut yerine yakın bir alana yapılması gerektiğini düşünüyorum. Samsun Büyükşehir Belediye Meclisi'nin önceki hafta yapılan oturumunda Samsun Emniyet Müdürlüğü'nün itirazı dikkatimi çekti. Vezirköprü eski hastanesi'nin arsasının bir bölümüne yapılması için çalışmaları sürdürülen Emniyet Müdürlüğü'nün itirazı içimde az da olsa "acaba mı?" sorusunu ve ümidini yeşertti. Konuyla il...
#

En Son Haberler

SOSYAL MEDYA
  • facebook
  • twitter
  • rss
  • google +
  • youtube
  • pinterest

© 2019 Vatandaş ● Bağımsız Siyasi Gazete Tüm Hakları Saklıdır ~ İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.