logo

İleri Yetişkinler: Yaşlılar


Duygu Ceylan
duygu.ceylan.pd@gmail.com
İnsanların gelişim dönemleri vardır. Her gelişim dönemi de beraberinde uyum sağlanması gereken davranışları getirir. Yaşlılık dönemi bu uyumun belki de en zor sağlandığı dönemlerden biridir.
Yaş ilerledikçe kurduğumuz düzene sıkı sıkıya bağlı kalma durumumuz vardır. Yer değişikliği ya da sosyal hayattaki değişiklikler yaşlılar için daha zordur. Şu yaştan sonraki kişilere yaşlı diyebiliriz gibi kişiler için bir aralık olmasa da Dünya Sağlık Örgütü 65 yaş sonrası için bu kategoride olabileceğimizi belirtmiştir.
Yaşlanma da evreler bulunur. Kadınlar için doğurganlığın sona ermesinden başlayarak; erkeklerde ve kadınlarda emekli olma, sonrasında ise öz bakımın azaldığı ihtiyaçlarımızı karşılamakta zorlandığımız dönemle devam eder.
Yaş ilerledikçe iyi bir hayat yaşamış mıyım, yaşamın anlamı ne, bundan sonrası nasıl olacak gibi sorgulamalarımız vardır. Hayatını yönlendirebilmiş, çoğunlukla kendi seçimlerini yapabilmiş ve bu seçimlerin sonucuna katlanmış kişiler hayatını yaşanmaya değer bir hayat olarak görmekte, yaşamında olan veya olmayan durumlar için daha az pişmanlık duymaktadırlar. Yaşlılığa ve hayata karşı da daha umutlu oldukları görülmüştür.
Yaşlılık her insanın hayatında yeni bir dönem olacaktır. Bu yeni dönemin iyi ve daha az iyi yönleri bulunur. Yaşla birlikte yaşam deneyimimizin artması fikir veren yol gösteren olarak saygı duyulmamızı sağlaması iyi yönlerinden olabilir.
Diğer taraftan geçmişte sahip olunan bazı sosyal roller yitirilebilir. Örneğin emekli olduktan sonra sorumluluğun azalması kişilerin kendilerini yararsız hissetmelerine neden olabilir. Hatta torununa bakan birçok anneanne babaanne dede bu sorumlulukla birlikte kendilerini daha değerli hissettiklerini belirtmişlerdir.
Yaşlılıkla birlikte yeni roller üstlenmekte zorlanılır.  Önceden yapılan işler değiştiğinde şimdi neyle meşgul olunacaktır? Bunun nedenlerinden birisi kişilerin kendilerine uygun rol model bulamamasından kaynaklanabilir.
Örneğin yeni bir hobi edinme durumu bununla uğraşan birisini gördüğümüzde, ilgili konuda konuşabildiğimizde daha kolaydır. Genellikle yaşlandıktan sonra bir şeylerden elimizi ayağımızı çekme yaygın anlayış olarak görülür.
Nasıl ki anne babanın koruyucu olmasını çocuğun gelişiminde engel olarak görürsek ileri yaşlardaki kişilere karşı da fazla koruyucu olmak yapabilecekleri aktivitelerden de uzaklaşmasına, hareketin azalmasına neden olacaktır. Üstelik ihtiyacımızı birilerinin sürekli karşılamasına alıştığımızda beklentimiz hep bu yönde olacaktır.
Sürekli beklentiyi karşılayan birisi olmak zordur. Artık çoğu durumda sevginin yerini zorunluluk alır. Zorunda olmak insanlar için ağırdır. Yaşlılarda da umutsuzluğu, hayata karşı olumsuz düşünmeyi beraberinde getirir.
Yaşlanmak bir gerçeklik olsa da insanlara yaşlı diye hitap edilmesi bir etiketleme olabilir.
Yaşlılık kişiler için güçsüzleşme, yaşamın sonuna yaklaşma anlamlarını taşır. Herkes bu yönünü bilir tabi ama hep bu yönüne bakarak ilerlemek zordur. Hatta artık yaşlı kavramının yerine “ileri yetişkin” kavramı söylenilmeye başlandı.
Günlük dile ne zaman gelir bilemeyiz ama dede oluyorsun yaşlandın artık, torunun oluyor emekli oluyorsun yaşını aldın gibi cümlelerin hayatımıza pek katkı sağladığını düşünmüyorum. Hayırlı olsun yeterli olacaktır.
Her dönemin kolay ve zor yönleri var. Yalnızca şimdiyi kontrol edebiliyoruz. Şimdide yaşama katacağınız anlamı oluşturmanız dileğiyle.
(29 Nisan Cumartesi tarihli sayımızdan alınmıştır.)

Share
1153 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

3+6 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • “Beden Kayıt Tutar” Kitabından Altını Çizdiklerim

    12 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    “Ne yazık ki şimdiki psikiyatri anlayışı, yakınmalarınızı anlatmanız ve hekimin de bu yakınmaları düzeltecek bir ilaç önermesi üzerine kurulu. Ancak hiçbir ilaç kötü geçmiş çocukluğu düzeltmiyor. Eşinizin size nasıl davrandığını, sevgi dolu veya düşmanca davranışları, bireysel, ailesel hatta toplumsal travmaların üzerinizdeki etkileri hiç konuşulmuyor.” “Travmatik deneyimden çok uzun bir süre sonra bile, en küçük bir tehlike belirtisi karşısında bozulmuş beyin devreleri harekete geçebilir, yoğun miktarda stres hormonu salınmasına neden olabili...
  • Engellenen hizmetler neler?

    09 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    Vezirköprülü olarak soruyorum: Ali Faik Çamurcu'nun işaret ettiği ve Vezirköprü'ye yapılması için çalışıldığı halde Samsun İl Başkanlığı tarafından ısrarla önlenen hizmet veya hizmetler nelerdir? Geçtiğimiz haftanın en fazla konuşulan konularının başında Ali Faik Çamurcu'nun partisinin ilçe başkanlığından istifası geliyordu. Öncelikle sebebi kısaca geçiştirildi, arkasından yeni İlçe Başkanının kim olacağı tartışmalarına geçildi. Oysa ki, sebebi Vezirköprü adına çok önemliydi. Her zaman, iktidardaki partilere yeni başkan olmak isteyenlerin...
  • Küçük Sanayi Sitesi

    02 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin ve Vezirköprü Belediye Başkanı Murat Gül'ün Vezirköprü'de bir sanayi sitesi yapılması için destek vereceklerini açıkladıklarını biliyoruz. Ancak bu sözde kaldığı sürece ilerleme yaşanması mümkün değil. Vezirköprü'de hiçbir iş kolay olmaz. Görüyoruz ki, Küçük Sanayi Sitesi yapımı da kolay olmayacaktır. Vezirköprü'ye 40 yıldır hizmet veren Küçük Sanayi Sitesinin artık yetmediği gün gibi ortada. Bu durumdan hem sanayide kendisine dükkan bulamayan özellikle yeni iş yeri açan ya da büyümek isteyen esnaf şikayet...
  • Gizli Saldırgan Davranışlar

    28 Haziran 2025 Köşe Yazıları

    İçimizde bir yerlerde görünürde her şey iyi olsa bile huzursuz hissettiğimiz durumlar vardır. Mesela bir arkadaşımızla aramız iyidir ama onun yanındayken farkına varamadığımız bir gerginlik yaşarız. Bu gerginliği arkadaşımıza daha iğneleyici olarak, anlattıklarını şakaya vurarak farklı şekillerde gösterebiliriz veya anlattığı şeyleri dinleyemeyebiliriz. Burada o kişiyle ilgili hissedilen veya başka bir durumu bize hatırlatan gerçek olumsuz bir duygu vardır. Biz bu duygunun ne olduğunu bazen bulamayız bazen kendimize itiraf edemeyiz. Duygular is...