logo

Ekran Kullanımı Uykusuzluk ve Depresyon


Gülsüm Ceylan
gulsumcansiz1@hotmail.com

Akşam saatlerinde sürekli bilgisayar kullanan, telefonuyla meşgul olan veya televizyon seyreden kişilerin uyumakta zorluk çektiği artık net olarak biliniyor.
Tokyo Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, beyindeki uyku merkezinin, bilgisayar veya televizyondan gelen ışığı “gündüz daha bitmedi” diye algıladığını, bu yüzden uyku sinyalleri göndermediğini göstermiş.
Son 5 yıl içinde, çocukların uyku problemlerinde görülen yüzde 26’lık artış, bilgisayar kullanımının artışına bağlanıyor. İşin kötüsü, gece 10-11’den sonra uyuyan çocukların biyolojik saatleri bozuluyor ve yetişkin olduklarında da uyku problemleri ve sürekli bir uyku yoksunluğu yaşıyorlar.
Amerika’da yapılan yeni bir araştırmaya göre de zamanlarının büyük bölümünü ekran başında geçiren gençlerde uykuya dalamama ve/veya az uyku problemi ortaya çıkıyor.
Bu tip uyku problemleri depresyon riskini artırıyor.

Ortalama yaşları 15 olan 2865 ergenin katıldığı bir araştırmada da gençlere uyku düzenleri ve duygu durumları ile ilgili sorular sorulmuş. Sorular uyku düzenlerini, uyku alışkanlıklarını, uykusuzluğun en önemli iki özelliği olan uykuya dalmakta güçlük ve aralıksız uyuyabilmeyi, ayrıca depresif şikayetleri içermiş.
Bununla beraber, günlük olarak ekran başında geçirilen (sosyal medya, internet, film, dizi, oyun vs.) süre sorulmuş.
Tüm bilgiler toplandığında, ekran karşısında geçirilen süre, uykusuzluk ve depresif şikayetler arasında bir bağlantı olduğu ortaya çıkmış.
Ek olarak, ekran başında harcanan zaman arttıkça uyku süresinin azaldığı, uykusuzluk ve depresif şikâyetlerin arttığı bulunmuş.
AZ UYKU, DERS NOTLARINI DÜŞÜRÜYOR
Uykusuzluğun birçok zararından söz edilirken, düzenli uykunun da faydaları saymakla bitmez, özellikle çocuklar ve gençler için…
Her şeyden önce, uyku beynin gıdası ve çocukların zekâ kapasitelerini artırıyor.
Birçok araştırma, daha fazla uyuyan çocukların IQ’sunun daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Diğer yandan, az uyku okul performansına zarar veriyor. Araştırmalar yüksek notların erken yatmak ve yeterli uyumak ile arasında bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor.
Yeteri kadar uyuyan çocuklar duygularını ve davranışlarını daha kolay kontrol edebiliyor, arkadaşlarıyla, öğretmenleriyle daha az çatışma yaşıyor.
Bu ve benzeri araştırmalar bize gösteriyor ki anne-babalar çocuklarını ve gençleri ekran karşısında geçirecekleri zaman konusunda uyarmalı, eğitmeli ve gerekiyorsa müdahale etmeli.
ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLE OKUL DÖNEMİNDE UYKU DÜZENİNİ OLUŞTURMAK İÇİN :
Eğer çocuklarınızın uyku düzenini kontrol etmek ve onlara yardım etmek istiyorsanız, aşağıdaki tavsiyeleri okullar başlamadan önce uygulamaya başlayabilirsiniz.
1- Her gün aynı saatte yatmalı; böylece bedenin uyuma vaktine alışmış olur.
2- Sabahları aynı saatte kalkmalı ve öğleye kadar uyumaya alışmamalı.
3- Düzenli egzersiz yapmalı. Ama yatmadan hemen önce değil, en az 3 saat önce sporu bırakmalı.
4- Saat 4’ten sonra kafein içeren içecekler içmemeli.
5- Yatmadan hemen önce şiddet, korku, aksiyon içerikli filmler seyretmemeli, kitaplar okumamalı.
6- Işık, beynimize “uyanma vakti geldi” sinyallerini yollar ve uykuya dalmayı güçleştirir.
Bilgisayar, televizyon ve telefon gece karanlığında parlak ışık yaydığından, uyumadan en az 1 saat önce bu tip elektronik aletleri kapatmalı.
7- Uyuyabilmek için ortamın uygun olması sağlanmalı; oda karanlık, serin, sessiz olursa uykuya dalmak kolaylaşır.
8- Sınavlara çalışma, ödevler, projeleri son dakikaya bırakılmamalı. Son dakikaya bırakıldığında hem stres daha fazla olur hem de çalışma gecenin ilerleyen saatlerine sarkar.
9- Yatmaya yakın şekerli yiyecekler tüketmemeli.
10- Uyumayan arkadaşların etkisinde kalmamalı.

Share
607 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

4+7 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • Engellenen hizmetler neler?

    09 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    Vezirköprülü olarak soruyorum: Ali Faik Çamurcu'nun işaret ettiği ve Vezirköprü'ye yapılması için çalışıldığı halde Samsun İl Başkanlığı tarafından ısrarla önlenen hizmet veya hizmetler nelerdir? Geçtiğimiz haftanın en fazla konuşulan konularının başında Ali Faik Çamurcu'nun partisinin ilçe başkanlığından istifası geliyordu. Öncelikle sebebi kısaca geçiştirildi, arkasından yeni İlçe Başkanının kim olacağı tartışmalarına geçildi. Oysa ki, sebebi Vezirköprü adına çok önemliydi. Her zaman, iktidardaki partilere yeni başkan olmak isteyenlerin...
  • Küçük Sanayi Sitesi

    02 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin ve Vezirköprü Belediye Başkanı Murat Gül'ün Vezirköprü'de bir sanayi sitesi yapılması için destek vereceklerini açıkladıklarını biliyoruz. Ancak bu sözde kaldığı sürece ilerleme yaşanması mümkün değil. Vezirköprü'de hiçbir iş kolay olmaz. Görüyoruz ki, Küçük Sanayi Sitesi yapımı da kolay olmayacaktır. Vezirköprü'ye 40 yıldır hizmet veren Küçük Sanayi Sitesinin artık yetmediği gün gibi ortada. Bu durumdan hem sanayide kendisine dükkan bulamayan özellikle yeni iş yeri açan ya da büyümek isteyen esnaf şikayet...
  • Gizli Saldırgan Davranışlar

    28 Haziran 2025 Köşe Yazıları

    İçimizde bir yerlerde görünürde her şey iyi olsa bile huzursuz hissettiğimiz durumlar vardır. Mesela bir arkadaşımızla aramız iyidir ama onun yanındayken farkına varamadığımız bir gerginlik yaşarız. Bu gerginliği arkadaşımıza daha iğneleyici olarak, anlattıklarını şakaya vurarak farklı şekillerde gösterebiliriz veya anlattığı şeyleri dinleyemeyebiliriz. Burada o kişiyle ilgili hissedilen veya başka bir durumu bize hatırlatan gerçek olumsuz bir duygu vardır. Biz bu duygunun ne olduğunu bazen bulamayız bazen kendimize itiraf edemeyiz. Duygular is...
  • Psikolojik İlk Yardım Sunabilmek

    26 Haziran 2025 Köşe Yazıları

    Hayatta güzellikler olduğu kadar afetler, kazalar, kayıplar, şiddet olayları gibi zorluklar da vardır. Herkesi ilgilendiren toplumsal olaylar, örneğin bir salgın durumu, kendi hayatımızda yaşanan bir kriz durumundan daha önemli veya önemsiz değildir. Örneğin; sınava giren bir öğrenci, belki 4 yılını belki tüm hayatını geçireceği bir sınava her gün girmiyordur. Ona şunu diyemeyiz değil mi:” Savaşlarda insanlar ölüyor senin sınav kaygın ne ki?” Bu yazıda psikolojik ilk yardım sunabilmeyi öğreneceğiz. Başlayacağımız ilk yer acılarımızı kıyaslamam...