logo

Yetersizlik Hissi


Duygu Ceylan
duygu.ceylan.pd@gmail.com

Olumlu duygular olabildiğince anda kalmamızı sağlarken olumsuz duygular harekete geçirir, kendimiz hakkında düşünme ve farkındalık kazanmamızı sağlar.
İnsan büyürken çok fazla problemle karşılaşır. Bu problemleri çözme şekli, başvurduğu yardımlar, kurduğu ilişkiler karşılaştığı yeni problem durumunda da nasıl yol izleyeceğini belirler.
Çocuklar, özellikle okul döneminin başladığı zamanlardan itibaren kendi yeterliliklerini görmeye başlarlar. Bunu, derslerdeki başarılarından ya da arkadaşlarıyla olan iletişimlerinden ya da verilen sorumluluğu yerine getirdiklerinde fark ederler.
Bazen çocukluk yaşantımızda yetişkinler için çok da zor olmayan ama bir çocuk için oldukça zor konular vardır. Ebeveynin eleştirel olması, akran zorbalığı, çocuğun sahip olduğu bir özellik nedeniyle utandırılma veya kıyaslanma gibi.
Böyle durumlarda yetersizlik duygusunun temelleri atılır. Çocukluk çağında yerleşen olumsuz duygular kişinin benlik saygısını azaltır ve karşılaştığı zorluklarda sürekli kendi yeterliliğini sorgulamaya başlatır.
Olumsuz duyguların harekete geçirici olduğunu söylemiştik. Yetersizlik hissi de daha yeterli olmak için çabalamaya teşvik edicidir.
Bu duygu yoğun yaşandığında ise, hayata bakış açımızı, işle ilgili durumlarımızı ve sosyal ilişkilerimizi olumsuz etkiler. Bize verilen bir görev olduğunda ya da bitirmemiz gereken bir iş olduğunda kendi becerilerimizi sorgulamaya başlarız. Kaygı düzeyimiz yükselir, kendimize acımasızca yükleniriz.
Özellikle medyanın önemli bir faktör olduğu günümüzde kişiler en iyi halleriyle karşımızdayken onların yeterince iyi olduğunu görür ve kendimizi daha da yetersiz hissetmeye devam ederiz.
Halbuki kimse mükemmel değildir. Böyle durumlarda içimizdeki kökleşmiş olumsuz hislerin giderilmesi birden olmayabilir ve psikolojik sağlığımız için destek almamız gerekebilir. Çünkü yaşam şartlar ne olursa olsun kendimizi duygusal olarak sürekli negatif hissetmemiz kabul edilebileceğimiz bir gerçeklik değildir.
Bireyin yaşamındaki ana motivasyon kaynağı olan daha iyi olma çabası geliştirici bir özelliktir. İnsan için olmazsa olmazdır. İnsan doğasının bir parçasıdır. Eğer bu motivasyon olmasaydı şu an hala avcı toplayıcı olarak hayatımıza devam ederdik. Çünkü insanın bütün çabası kendinde güven duygusu oluşturacak yeterli bir konuma ulaşmaktır.
Yetersizlik duygusunu yaralayıcı, bir işi yapmayı zor hale getiren etken yerine motivasyon kaynağı olarak görmemiz için ilk önce çocuklarımızın iyi yanlarını daha çok vurgulamak, onlardan beklentimize göre hareket etmek yerine onların yapabileceklerine odaklanmak, sosyal çevrelerini güvenle oluşturmalarına destek olmak çok çok önemli.
Diğer taraftan yetersizlik hissi sadece çocukluk çağı yaşantılarımızdan kaynaklanmaz. Yetişkinlikteki zor durumlar da kendi yeterliliğimizi sorgulatabilir.
Örneğin iş yerinde mobbing veya taciz vs gibi durumlar en bariz olanıdır. Bazen de diğer insanların bize sürekli kendi becerilerini, yaptıklarını, sürekli iyi ve mükemmel yönlerini göstermeleride bu hissi yaşayabiliriz. Bunu çokça yansıtan kişiler kendi yetersizlik hislerinin görülmemesi için kendini en iyi haliyle size gösterebilirler.
Bunun sizin hisleriniz olmadığını karşı tarafın size kendini bu şekilde yansıtmaya çalıştığını hatırlayın. Çünkü gerçek yeterlilik şova ihtiyaç duymaz. Kendimizi olmak istediğimiz halimizle görmek yerine olduğumuz kişi olarak kabul edip sürece devam edersek küçük değişikliklerin hayatımızda ne kadar ilerletici olacağını görürüz.
Sonuç almaya odaklanmak yerine sürecin nasıl gittiğine odaklanmamız gerekiyor.
Kendimize şu soruları sıkça sorabiliriz: Kendi olumu özelliklerim neler? Yardım alabileceğim destek görebileceğim ve kendim gibi olabileceğim insanlar kimler? Kendi ihtiyaçlarıma yönelik neler yapıyorum? Hangi yönlerimi takdir ediyorum?
Sağlıklı günler.

Share
1026 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

3+1 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • “Beden Kayıt Tutar” Kitabından Altını Çizdiklerim

    12 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    “Ne yazık ki şimdiki psikiyatri anlayışı, yakınmalarınızı anlatmanız ve hekimin de bu yakınmaları düzeltecek bir ilaç önermesi üzerine kurulu. Ancak hiçbir ilaç kötü geçmiş çocukluğu düzeltmiyor. Eşinizin size nasıl davrandığını, sevgi dolu veya düşmanca davranışları, bireysel, ailesel hatta toplumsal travmaların üzerinizdeki etkileri hiç konuşulmuyor.” “Travmatik deneyimden çok uzun bir süre sonra bile, en küçük bir tehlike belirtisi karşısında bozulmuş beyin devreleri harekete geçebilir, yoğun miktarda stres hormonu salınmasına neden olabili...
  • Engellenen hizmetler neler?

    09 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    Vezirköprülü olarak soruyorum: Ali Faik Çamurcu'nun işaret ettiği ve Vezirköprü'ye yapılması için çalışıldığı halde Samsun İl Başkanlığı tarafından ısrarla önlenen hizmet veya hizmetler nelerdir? Geçtiğimiz haftanın en fazla konuşulan konularının başında Ali Faik Çamurcu'nun partisinin ilçe başkanlığından istifası geliyordu. Öncelikle sebebi kısaca geçiştirildi, arkasından yeni İlçe Başkanının kim olacağı tartışmalarına geçildi. Oysa ki, sebebi Vezirköprü adına çok önemliydi. Her zaman, iktidardaki partilere yeni başkan olmak isteyenlerin...
  • Küçük Sanayi Sitesi

    02 Temmuz 2025 Köşe Yazıları

    Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin ve Vezirköprü Belediye Başkanı Murat Gül'ün Vezirköprü'de bir sanayi sitesi yapılması için destek vereceklerini açıkladıklarını biliyoruz. Ancak bu sözde kaldığı sürece ilerleme yaşanması mümkün değil. Vezirköprü'de hiçbir iş kolay olmaz. Görüyoruz ki, Küçük Sanayi Sitesi yapımı da kolay olmayacaktır. Vezirköprü'ye 40 yıldır hizmet veren Küçük Sanayi Sitesinin artık yetmediği gün gibi ortada. Bu durumdan hem sanayide kendisine dükkan bulamayan özellikle yeni iş yeri açan ya da büyümek isteyen esnaf şikayet...
  • Gizli Saldırgan Davranışlar

    28 Haziran 2025 Köşe Yazıları

    İçimizde bir yerlerde görünürde her şey iyi olsa bile huzursuz hissettiğimiz durumlar vardır. Mesela bir arkadaşımızla aramız iyidir ama onun yanındayken farkına varamadığımız bir gerginlik yaşarız. Bu gerginliği arkadaşımıza daha iğneleyici olarak, anlattıklarını şakaya vurarak farklı şekillerde gösterebiliriz veya anlattığı şeyleri dinleyemeyebiliriz. Burada o kişiyle ilgili hissedilen veya başka bir durumu bize hatırlatan gerçek olumsuz bir duygu vardır. Biz bu duygunun ne olduğunu bazen bulamayız bazen kendimize itiraf edemeyiz. Duygular is...